Pengasingan kuasa – Dr Mahathir Mohamad

Timbalan perdana menteri Datuk Seri Ahmad Zahid Hamidi merujuk kepada pengasingan kuasa apabila mengulas kenyataan Raja-Raja mengenai keperluan mempercepatkan penyiasatan ke atas 1MDB dan RM2.6 bilion dalam akaun Datuk Seri Najib Razak. Adakah ini satu pelanggaran pengasingan kuasa yang diandaikan antara Raja-Raja dan kerajaan?

Ianya benar, Agong dan Raja-Raja Melayu adalah raja berperlembagaan. Tetapi itu tidak bermakna mereka adalah pak turut semata-mata untuk mengesahkan semua tindakan kerajaan.

Perkara 39 Perlembagaan Persekutuan (Perlembagaan Negeri mengikuti Perlembagaan Persekutuan) menyatakan dengan jelas “Kuasa Eksekutif Persekutuan hendaklah terletak kepada Yang di-Pertuan Agong dan, tertakluk kepada peruntukan mana-mana Undang-Undang Persekutuan dan peruntukan Jadual Kedua, dijalankannya atau mana-mana menteri yang diberi kuasa Jemaah Menteri, tetapi Parlimen boleh, melalui undang-undang, memberikan fungsi eksekutif kepada individu lain.”

Perkara 40 menyatakan dengan jelas Agong adalah berhak, atas permintaannya, mendapat segala maklumat yang ada kepada Kabinet.

Kedua-dua bahagian ini jelas memberikan Yang di-Pertuan Agong beberapa peranan eksekutif.

Perkara 40 Peranggan (2) jelas menyatakan Yang di-Pertuan Agong boleh bertindak menurut budi bicaranya dalam melaksanakan fungsi:

a) melantik seorang perdana menteri

b) tidak memperkenankan permintaan bagi pembubaran Parlimen

c) Undang-Undang Persekutuan boleh membuat peruntukan bagi mengkehendaki Agong bertindak selepas berunding dengan atau atas cadangan mana-mana individu atau sekumpulan individu.

Pada kebelakangan ini, kita melihat Raja-Raja menolak pencalonan parti majoriti bagi jawatan menteri besar.

Sekiranya perdana menteri meminta untuk membubarkan Parlimen, Agong boleh menolak.

Sekali lagi kita lihat di sini, Yang di-Pertuan Agong dan Raja-Raja boleh bertindak atas budi bicara mereka sendiri. Mereka juga boleh berunding dan menerima cadangan daripada mana-mana individu atau kumpulan individu.

Jelas sekali jika petisyen dibuat atau ada suara desakan ramai, Raja-Raja tidak perlu hanya mendengar Kabinet.

Seksyen 41 tanpa ragu-ragu menyatakan, Yang di-Pertuan Agong hendaklah menjadi Pemerintah Tertinggi Angkatan Tentera Persekutuan. Jelas sekali ini bukan sahaja hak istimewa untuk pemakaian seragam tersebut.

Apa yang jelas ialah tiada apa jua dalam Perlembagaan yang bercakap mengenai pengasingan kuasa di antara kerajaan dan Agong. Malah dalam kebanyakkan keadaan, Yang di-Pertuan Agong boleh bertindak mengikut budi bicara sendiri.

Dan Agong boleh mendengar individu selain daripada Kabinet. Inilah sebenar hakikat yang diharapkan kerana kegagalan Kabinet untuk menangani aduan rakyat memerlukan Agong dan Raja-Raja menggesa kerajaan untuk bertindak balas.

Dalam membuat kenyataan mereka, Raja-Raja tidak berada dalam keadaan melebihi had peruntukan Perlembagaan. Mereka sebenarnya mematuhi peruntukan perlembagaan.

Sebaliknya, yang sama tidak boleh dikatakan mengenai prinsip pengasingan kuasa antara perundangan, eksekutif dan kehakiman.

Pada masa ini, perdana menteri, sebagai ketua penggubal undang-undang yang dipilih, secara jelas tidak menghormati prinsip-prinsip ini.

Sebagai contoh pegawai-pegawai pentadbiran yang sedang menyiasat 1MDB dan akaun RM2.6 bilion dipindahkan ke Jabatan Perdana Menteri, menyebabkan pemberhentian kerja mereka. Penggantian mereka adalah ketara dengan kelulusan perdana menteri.

Pegawai-pegawai SPRM diberi layanan yang sama, sekali lagi menyebabkan siasatan terhalang.

Peguam negara, seorang ahli badan kehakiman disingkirkan ketika beliau menjalankan tugas menyediakan kes tersebut untuk mahkamah. Di tempat beliau seorang hakim dipindahkan untuk mengambil alih tugas sebagai peguam negara. Ini sebenarnya perampasan kuasa badan kehakiman.

Peguam negara dikatakan sakit, tetapi dia menafikan dirinya sakit. Setakat yang diketahui, tiada sijil perubatan yang mengesahkan dia sakit dikeluarkan.

Semua ini adalah pengetahuan umum. Raja-Raja mungkin pernah mendengar dan mungkin juga menerima petisyen mengenai sikap pengabaian secara authoritarian undang-undang dan peraturan kerajaan.

Rakyat negara ini adalah subjek Raja-Raja. Sebagai Raja-Raja mereka perlu menjaga kebajikan rakyat.

Jika pada pendapat mereka, kerajaan perlu membenarkan siasatan cepat dan cekap dijalankan ke atas isu-isu yang penting kepada rakyat dan negara ini, adalah kewajipan Raja untuk memaklumkan kepada kerajaan rasa tidak puas hati rakyat dengan isu ini dan meminta perkara ini diberi perhatian. – chedet.cc, 21 Oktober, 2015.

* Penulis merupakan bekas perdana menteri Malaysia.

* Ini ialah pendapat peribadi penulis dan tidak semestinya mewakili pandangan The Malaysian Insider.